EKLER – (Yapım Ekleri – Çekim Ekleri)

EK NEDİR?

Ekler;  tek başına kullanılamayan, bir anlamı olmayan, sözcüklerin kök ve gövdelerine getirildiğinde onların anlamlarını değiştirerek yeni kelimeler türeten veya kök ya da gövdeleri cümledeki diğer kelimelere bağlamaya yarayan görevli dil birimleridir.

Ek Örnekleri: -ler, -miş, -cık, -mak, -ası, -ecek, -ın vb.

EKLERİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

 1- Türkçe “sondan eklemeli” bir dil olduğu için ekler kökten sonra gelmektedir, yani sırasıyla önce kök, sonra ekler gelir. Kelimenin önüne ek getirilemez.

 2-  Yapım ve çekim ekleri köklerden sonra belirli bir kurala uygun şekilde sıralanır. Çekim ekleri yapım eklerinden sonra gelir. Yani yapım ekleri çekim eklerinden sonra gelemez.

UYARI: Çekim ekinden sonra gelen “-gil, -lik, -lar” gibi bazı eklerde istisna durumlar olabilir..

Örnekler:
Annemgil= Anne (kök) + m [çekim eki (iyelik eki)] + gil (yapım eki)

Dedenler: Dede (kök) + n [çekim eki (iyelik eki)] + ler (yapım eki)

 3-   Türkçede ekler ses yapısı bakımından köklere uyum sağladıkları için birden fazla şekilleri bulunur. Büyük-küçük ünlü uyumu ve diğer ünlü-ünsüz uyumları sebebiyle eklerin seslerinde değişim meydana gelebilmektedir.

Örnekler:
-lar, ler (Çoğul Eki)
çocuklar,  öğrenciler

-dı, -di, -du, -dü, -tı, – ti, -tu, -tü (Bilinen Geçmiş Zaman Eki)
yazdı, geldi, okudu, gördü, kaptı, geçti, koştu, düştü

NOT: “-gil, -ken, -leyin, -mtırak, -yor” eklerinin başka şekilleri yoktur. Bu yüzden eklendikleri sözcüklerin büyük/küçük ünlü uyumlarına uymamasına sebep olurlar. 

ÖRNEKLER: akşamleyin, dayımgil, bakarken, yeşilimtrak,

 4– Bir sözcük birden fazla yapım eki alabilir.

Örnekler:
Şans – sız – lık
Türk – çe – ci

 5– Ekler, yapım ekleri  ve çekim ekleri olmak üzere ikiye ayrılırlar. 

İPUCU: Özellikle yapım ekleri sayıca fazladır. Bunları ezberlemeye çalışmak zaman kaybına sebep olacaktır. Sözcüğün isim kökü mü fiil kökü mü olduğunu tespit edip köke gelen her ekten sonra “-mak, -mek” mastar ekini getirin. Eğer getirilebiliyorsa ekin fiil yapan bir ek olduğunu, getirilemiyorsa ekin isim yapan bir ek olduğunu düşünebiliriz. Fakat çekim eklerinin hangi ekler olduğunu mutlaka öğrenmeniz gerekmektedir. 

a) YAPIM EKLERİ

Yapım ekleri, kök ve gövdelere geldiğinde onların anlamlarını değiştirerek yeni anlamda kelimeler türeten dil birlikleridir. Eklendikleri kökün türüne ve meydana getirdikleri yeni kelimenin türüne göre 4’e ayrılırlar. Bunlar:

• İsimden İsim Yapan Yapım Ekleri
• İsimden Fiil Yapan Yapım Ekleri
• Fiilde İsim Yapan Yapım Ekleri
• Fiilden Fiil Yapan Yapım Ekleri

a-1) İSİMDEN İSİM YAPIM EKLERİ

İsim kök ya da gövdelerine eklenerek yeni bir isim yapan eklere “isimden isim yapım ekleri” denilmektedir. 

1) +lık,+lik, +luk, +lük ⇒ kulaklık, elçilik, doğruluk, günlük

2) +lı, +li, +lu, +lü  ⇒ saygılı, evli, coşkulu, görgülü

3) +sız, +siz, +suz, +süz  ⇒ boyasız, sessiz, yurtsuz, öksüz

4) +cı, +ci, +cu,+cü / +çı,+çi, +çu, +çü ⇒ davacı, erkenci, uykucu, gözcü, inatçı, bekçi, okçu, sütçü

5) +cak /+cek  ⇒ yavrucak, çabu(k)cak, ailecek

6) +cağız, +ceğiz  ⇒ çocukcağız, evceğiz

7) +cık, +cik, +cuk, +cük  ⇒ hanım hanımcık, minicik, +tomurcuk, köprücük

8) +ar, +er, +şar,+şer  ⇒ onar onar, üçer, beşer, altışar, yedişer

9) +cıl, +cıl, +çıl,+çil ⇒ insancıl, evcil, balıkçıl, etçil

10) +daş, +taş  ⇒ arkadaş, sırdaş, meslektaş, yurttaş

11) +gil, +giller  ⇒ Mehmetgil, dayımgil, baklagiller, turunçgiller

12) +sı, si, +su, +sü ⇒ kadınsı, erkeksi, çocuksu

13) +(ı)msı, +(i)msi, +(u)msu ,+(u)msü ⇒ tatlımsı, ekşimsi, morumsu

14) +mtrak ⇒ mavimtrak, acımtrak

15) +tı, +ti, +tu,+tü ⇒ patırtı, horultu, görültü

16) +sal, +sel ⇒ yapısal, çevresel

17) +(ı)ncı, +(i)nci ⇒ altıncı, beşinci, yedinci

18) +aç, +eç ⇒ kıraç (kurak arazi), küpeç (küçük küp) 

19) +ç ⇒ anaç, babaç

20) +ak, +ek ⇒ solak, benek

21) +k ⇒ bebek, topuk

22) +an, +en ⇒ oğul+an>oğlan, köken, 

23) +z ⇒ üçüz, beşiz, topuz

24) +l ⇒ yasal, öznel, doğal, çoğul

25) +kan ⇒ başkan

26) +n, +ın, +in, +un, ün ⇒ yazın, kışın, öğlen

27) +t ⇒ eşit, karşıt, boyut, yaşıt

28) +sıl, +sil, +sul, +sül ⇒ yoksul

29) +ş ⇒ maviş, ciciş

30) +aş, +eş ⇒ güneş

31) +şın, +şin ⇒ sarışın, gökşin

32) +ar , er /+şar , +şer ⇒ onar, beşer,altışar, yedişer

33) +ay, +ey ⇒ birey, güney

34) +dırık, +dirik +duruk +dürük ⇒ boyunduruk, çiğindirik (omuzluk)

35) +ca, +ce / +ça, +çe  ⇒ Türkçe, Almanca

a-2) İSİMDEN FİİL YAPIM EKLERİ

İsim kök ya da gövdelerine eklenerek yeni bir fiil yapan eklere “isimden fiil yapım ekleri” denilmektedir. 

1) +la, +le ⇒ suçla-, yavaşla-, gözle-, elle–

2) +al, +el ⇒ azal-, çoğal- (çok+al), yönel-, düzel–

3) +l ⇒ kısal-, sivril-, doğrul

4) +a, +e: kana-, yaşa-, tüne–

5) +ar, +er ⇒ morar-, sarar– (sarı+ar), ever– (evlendirmek)

6) +da, +de / +ta, +te ⇒ çıtırda-, gürülde–

7) +kır, +kir, +kur, +kür ⇒ haykır– püskür-, hıçkır–

8) (ı)+k ⇒ gecik– (geç+ik), acık– (aç+ık), gözük–

9) (ı)+r ⇒ delir-, belir-, aksır–

10) +sa, +se ⇒ susa– umursa-, garipse-, önemse–

11) +msa, +mse ⇒ azımsa-, küçümse-, özümse–

12) +aş ⇒ yanaş–

13) +t, ⇒ gözet–

14) +laş,+leş ⇒ şakalaş-, restleş–

a-3) FİİLDEN İSİM YAPIM EKLERİ

Fiil kök ya da gövdelerine eklenerek yeni bir isim yapan eklere “fiilden isim yapım ekleri” denilmektedir. 

1) +mak, +mek ⇒ duymak, görmek

2) +ma, +me ⇒ oturma (işi), izleme (işi) (olumsuzluk eki ile karıştırılmamalıdır.

3) +ış, +iş, +uş, +üş ⇒ kapanış, özleyiş, oturuş, düşüş

4) +m ⇒ geçim, alım satım, bilim, tutum, ölçüm

5) +k⇒ açık, bitik, soluk, sönük

6) +ak, +ek ⇒ uçak, ürkek, kavşak (kavuş+ak)

7) +n ⇒ akın, gelin, dolun (ay) tütün

8) +gı, +gi, +gu, +gü / +kı, +ki, +ku, +kü ⇒ algı, sevgi, olgu, görgü, atkı, içki, uyku (uyu+ku), düşkü

9) +ga, +ge ⇒ dalga, süpürge

10) +gın, +gin, +gun, +gün ⇒ saygın, bilgin, durgun, üzgün

11) +gan, +gen / +kan, +ken ⇒ kırılgan, çekingen, unutkan, girişken

12) +gıç, +giç, +guç, +güç ⇒ başlangıç, sorguç

13) +ı, +i, +u, ü ⇒ abartı, belirti, doğu, ölçü

14) +a, +e ⇒ sapa, çevre (çevir(mek)-e)

15) +acak, +ecek ⇒ içecek, silecek, tutacak

16) +alak, +elek ⇒ yatalak, çökelek

17) +ıcı, +ici, +ucu, +ücü ⇒ alıcı, binici, dondurucu, yüzücü

18) +ç ⇒ bağlaç, çekiç, üreteç

19) +t ⇒ kesit, konut, umut

20) +sı, +si, +su, +sü ⇒ yatsı, sinsi, tütsü

22) +anak, +enek ⇒ tutanak, yetenek, seçenek

22) +ca, +ce ⇒ sakınca, güvence

23) +mık, +mik, +muk, +mük ⇒ kıymık, ilmik, yumuk, gömük

24) +maca, +mece ⇒ aldatmaca, gülmece

25) +man, +men ⇒ okutman, gözetmen

26) +sal, +sel ⇒ uysal, düşünsel

27) +ıntı, +inti, +untu, +üntü ⇒ akıntı, gezinti, bozuntu, çöküntü

a-4) FİİLDEN FİİL YAPIM EKLERİ

Fiil kök ya da gövdelerine eklenerek yeni bir fiil yapan eklere “fiilden fiil yapım ekleri” denilmektedir. 

1) +l ⇒ açıl(mak), ezil-, tutul-, bükül–

2) +n ⇒ suçlan(mak)-, ertelen-, tanın– sevin-, tutun-, görün

3) +r ⇒ çıkar(mak), gider-, batır-, pişir-, doyur-, düşür

4) +t ⇒ bayılt(mak), başlat-, izlet-, sapıt-, eskit-, kurut-, ürküt–

5) +dır, +dir, +dur, +dür / +tır, +tir, +tur, +tür ⇒ kandır(mak), gezdir-, doldur– döndür-, yaptır-, seçtir-, buluştur-, görüştür-

6) +dar, +der/ +tar, +ter ⇒ aktar-, dönder–

7) +ımsa, +imse, +umsa, +ümse ⇒ anımsa-, duyumsa-, gülümse-,

8) +ala, +ele ⇒ ovala-, eşele–

9) +akla, +ekle, +ıkla, +ikle, +ukla, +ükle ⇒ durakla-, itekle-, sayıkla-, didikle-, uyukla-, sürükle–

10) +ş ⇒ ağlaş-, benzeş-, bakış-, itiş-, gülüş-, oluş–

b) ÇEKİM EKLERİ (İşletme Ekleri)

Çekim ekleri, kök ve gövdelere geldiğinde kelimenin anlamını değiştirmezler, eklendikleri kelimeleri diğer kelimelere bağlayarak cümlenin anlamlı hale gelmesini sağlarlar.

Çekim ekleri, isim kök/gövdelerine ve fiil kök/gövdelerine gelmeleri bakımından 2’ye ayrılmıştır.

b.1) İsimlere Gelen Çekim Ekleri

• b.1.1) Hal Ekleri
• b.1.2) İyelik Eki
• b.1.3) Çokluk (Çoğul) Eki
• b.1.4) İlgi Eki
• b.1.5) Aitlik Eki
• b.1.6) Eşitlik Eki

b.2) Fiillere Gelen Çekim Ekleri

• b.2.1) Kip Ekleri (Haber ve Dilek Kipleri)
• b.2.2) Şahıs Ekleri

b.1) İSİM ÇEKİM EKLERİ (İSİMLERE GELEN ÇEKİM EKLERİ)

b.1.1) HAL EKLERİ

I) Yalın Hali (Nominatif):

• Sözcüğün aşağıda anlatılan hal eklerinden hiçbirini almamış şekline denir.
• Çoğul ve iyelik eki alsalar dahi yalın halde sayılırlar.

Örnekler:
baba, ağaç, yaşlılık, insanlar vs

II) Belirtme (Yükleme) Hal Eki:

• -ı, -i, u, -ü ekidir. (Kaynaştırma harfi alabilirler)
• İsmin “i” hali olarak da bilinmektedir.
• Eklendiği sözcük, “neyi, kimi, nereyi” gibi sorulara cevap verir niteliktedir.

Örnekler:
* Duvarı bir günde boyadılar.
* Beğendiğim elbiseyi hemen satın almazdım.
* Kutuyu tozlu rafın içinden alıp silmeye başladı.
* Sabaha karşı duyduğu o gürültüyü hiç unutamadı.

KARIŞTIRILABİLEN DURUM!
3. Tekil şahıs iyelik eki olan “-ı, -i, -u, -ü” ile belirtme hal eki olan “-ı, -i, -u, -ü” karıştırılmaktadır. İyelik eki almış olan sözcüğün başına “onun” kelimesi getirilebilmekteyken hal ekinde bu mümkün olmamaktadır. Bu şekilde rahatlıkla ayırabilirsiniz.

ÖRNEK:
Evi pahalıydı. (Onun evi pahalıydı.) = İyelik eki
Evi temizletti. (Onun evi temizletti.) = Belirtme hal eki

III- Yaklaşma (Yönelme) Hal Eki:

• -a, -e ekidir. (Kaynaştırma harfi gelebilir)
• İsmin “e” hali olarak da bilinmektedir.
• Eklendiği sözcük, “neye, nereye, kime” gibi sorulara cevap verir niteliktedir.

]

Örnekler:
* Doğaya zarar veren tüm unsurları ortaya koydular.
* Yolculuğa çıkmadan önce annesine uğradı.
* Hayallerine kavuşmak için yıllarca sabretti.

IV- Bulunma Hal Eki:

• -da, -de ekidir. (Benzeşme sebebiyle -ta, -te olabilir)
• İsmin “de” hali olarak da bilinmektedir.
• Eklendiği sözcük, “neyde, kimde, nerede” gibi sorulara cevap verir niteliktedir.

]

Örnekler:
* 23 Nisan tüm şehirlerde coşkuyla kutlandı.
* Denizde karartı var, şu gelen kayık mıdır?
* Sağ kanatta oynayan bir futbolcu transfer edilecek.
* Yarın aynı saatte aynı yerde buluşabiliriz.

V- Ayrılma (Çıkma) (Uzaklaşma) Hal Eki:

• -dan, -den (Benzeşme sebebiyle -tan, -ten olabilir)
• İsmin “den” hali olarak da bilinmektedir.
• Eklendiği sözcük, “neyden, kimden, nereden” gibi sorulara cevap verir niteliktedir.

Örnekler:
* Kuyudan çıkardıkları su içilemez durumdaydı.
* Gürültüden ders çalışamadığını söyledi.
* Hiçbir zaman yoksulluktan yakınmadık.
* D vitamini en çok güneşten alınmaktadır.

KARIŞTIRILABİLEN DURUM!
-de ve -den ekleri, hal eki olarak görev yaptığında sözcüklerin anlamlarını değiştirmezler ancak bazen bu ekler yeni anlamlı sözcükler türeterek yapım eki görevinde kullanılır.

Örnek:
Gözümde dünden kalma yorgunluğun izleri vardı. (Bulunma hali eki)
Ankara’nın en gözde mekanında yemek yediler. (Yapım eki)
Arkadaşımdan geliyorum. (Ayrılma hali eki)
Senin gibi bir candan arkadaşım olduğu için şanslıyım. (Yapım Eki)

b.1.2) İYELİK EKLERİ

• İsim veya isim soylu kelimelerin sonlarına gelerek bunların bir kişiye ya da bir nesneye ait olduğunu bildiren eklerdir. (iye=sahip)

• “Benim, senin, onun, bizim, sizin, onların” olmayı ifade eden üç tane tekil ve üç tane çoğul şekli vardır.

Tekil Halleri:
1. Tekil Şahıs İyelik Eki : -m,
2. Tekil Şahıs İyelik Eki : -n,
3. Tekil Şahıs İyelik Eki : -ı, -i, -u, -ü, -sı, -si, -su, -sü

Çoğul Halleri:
1. Çoğul Şahıs İyelik Eki : -(ı)mız, -(i)miz, -(u)muz, -(ü)müz
2. Çoğul Şahıs İyelik Eki : -nız, -niz, -nuz, -nüz
3. Çoğul Şahıs İyelik Eki: -ları, leri

ÖRNEKLER
(Benim) Saat-(i)-m (Bizim) Saat-(i)-miz
(Senin) Saat-(i)-n (Sizin) Saat-(i)-niz
(Onun) Saat-i (Onların) Saat-leri

b.1.3) ÇOĞUL (Çokluk) EKİ (-ler, -lar)

Çoğul eki, isim soylu sözcüklere gelerek onların sayı bakımından birden fazla olduğunu gösterir. (Çoğul eki, kastedilenin kaç tane olduğunu net bir şekilde ifade etmese de kesin olarak 1’den fazla olduğu anlamını çıkarmamızı sağlar.)

Örnekler: ev-ler, ağaç-lar, araba-lar, kirli-ler, mavi-ler, yaşlı-lar vb.

NOT: “-lar, -ler” eki “-gil” eki yerine de kullanılır ve aile isimleri yapar: Bu durumda çekim eki olarak değil yapım eki olarak kabul edilmektedir.

ÖRNEK:
Ayşeler bizi akşam yemeğine davet etti. (Ayşegil, Ayşenin ailesi);

b.1.4) İLGİ EKİ (Tamlayan Eki) (-ın, -in, -un, -ün, -nın, -nin, -nun, -nün)

İlgi eki, iki isim arasında ilgi kurarak isim tamlamalarını meydana getiren bir ektir. İsim tamlamalarında tamlayan unsurunu oluşturur bu sebeple tamlayan eki de denilmektedir.

ÖRNEKLER:
Saatin kordonu çıkmıştı.
Kitabın kapağı yeniden tasarlanacaktı.
Ayşe’nin saçları bembeyazdı.

b.1.5) AİTLİK EKİ (-ki)

“-ki” aitlik eki, isim soylu sözcüklere gelerek bir yere ve zamana veya bir varlığa ait olma anlamlarını katar.

Örnekler:
Öteki (oda)
Önceki (gün)
Bugünkü (yemek)
Dünkü (toplantı)
Karşıdaki (dağlar)
Bahçedekini koparmayın.
Fatma’nınki çok beğenildi.

b.1.6) EŞİTLİK EKİ (-ca, -ce, -ça, -çe)

• -ca, -ce, ça, çe (Göre edatı yerine kullanılabilir)
• Çekim eki olanlar eklendikleri sözcüğe “gibi, göre, kadar, olarak, ile, birlikte anlamlarını” katmaktadır.

Örnekler:
insanca (insan gibi), bence (bana göre), yıllarca (yıllar kadar), açıkça (açık olarak) ailece (birlikte)

* Uzunca bir süre aç ve susuz kaldık.
* Şimdi beni güzelce dinle!
* Yaptığı bu çocukça hareket herkesi rahatsız etmişti.
* Son gelişmeler gazetelerde genişçe yer buldu.

b.2) FİİL ÇEKİM EKLERİ (FİİLLERE GELEN ÇEKİM EKLERİ)

b.2.1) KİP EKLERİ

Daha önce Fiil Kipleri konusunda da belirtildiği gibi: “Fiil kök ve gövdelerinin bildirdiği eylemi, zamana ve biçime bağlayan eklere “kip” denir. Bir fiilin zaman ve anlam özelliğine göre şekillenmesi bu ekler sayesinde olur. Fiil kipleri; haber kipleri (bildirme kipi) ve dilek kipi (tasarlama kipi) olmak üzere ikiye ayrılır. Haber kipleri fiilin hangi zamanda geçtiği belirtmekte, dilek kipleri ise fiilin yapılış şeklini göstermektedir. “

Haber Kipleri

1-Duyulan/Öğrenilen/Miş’li Geçmiş Zaman Eki : -mış, -miş, -muş, -müş
Örnekler: almış, vermiş, susmuş, görmüş

2-Görülen/Bilinen/Di’li Geçmiş Zaman Eki: -dı, -di, -du, -dü, -tı, -ti, -tu, -tü
Örnekler: yandı, bildi, okudu, söndü, yaktı, geçti, koştu, göçtü

3-Şimdiki Zaman Eki: -(i)yor
Örnekler: seviyor, anlıyor, bekliyor

4-Gelecek Zaman Eki: -acak, -ecek
Örnekler: kalkacak, öğretecek

5-Geniş Zaman Eki: -r, -ar, -er
Örnekler: yemek yer, budar, biter

Dilek Kipleri

1-Gereklilik Kipi: -malı, -meli
Örnekler: bakmalı, görmeli

2-Dilek-Şart Kipi: -sa, -se
Örnekler: Ağlasa, gülse

3-İstek Kipi: -a, -e
Örnekler: Okuya, dinleye

4-Emir Kipi: kip eki yoktur

b.2.2) ŞAHIS EKLERİ

Şahıs ekleri, eylemin kim tarafından yapıldığını gösteren eklerdir. Türkçede “ben, sen, o, biz, siz, onlar” olmak üzere altı şahıs vardır. Fiillerin bu şahıslara göre çekimlenmesini sağlayan şahıs ekleri şunlardır:

Tekil Halleri:
1. Tekil Şahıs (Ben) Eki : –m, -ım, -im, -um, -üm
Örnekler: gördüm, dolaşacağım, silerim, geliyorum, büyürüm

2. Tekil Şahıs (Sen) Eki :  -n, -(s)ın, -(s)in, -(s)un, -(s)ün
Örnekler: biriktirdin, anlarsın, geçeceksin, bakıyorsun, küsmüşsün

3. Tekil Şahıs (O) Eki :   Eki yoktur


Çoğul Halleri:
1. Çoğul Şahıs (Biz) Eki :  -ız, -iz, -uz, -üz, -k
Örnekler: bakarız, gezeceğiz, uyuyoruz, götürürüz, gülsek

2. Çoğul Şahıs (Siz) Eki : -(s)ınız, -(s)iniz, -(s)unuz, -(s)ünüz
Örnekler: konuşacaksınız, silmelisiniz, sustunuz, görürsünüz

3. Çoğul Şahıs (Onlar) Eki :  -lar, -ler
Örnekler: doldurdular, yetişmeliler

YARDIMCI SES/KAYNAŞTIRMA HARFİ NEDİR?

Yardımcı ses konusu, dil biliminde en çok tartışılan konular arasında yer almaktadır. MEB ders kitaplarında öğretilen ve hatta ÖSYM’nin hazırladığı ölçme sınavlarında aynı şekilde cevaplanması istenen yardımcı sese ait bilgiler ile Türk Dil Bilimcilerinin, akademisyenlerin savundukları bilgiler birbiriyle zıt düşmektedir.

Ders kitaplarında ve soru bankalarında karşılaşabileceğiniz şekliyle anlatacak olursak:

Türkçede yan yana gelemeyen sesleri birleştirmek için kullanılan seslere “kaynaştırma harfi veya yardımcı ses” denir. Türkçede kullanılan kaynaştırma harfleri “y, ş, s, n” harfleridir. Ayrıca ünsüz harf ile biten kök veya gövdelere yine ünsüz ile başlayan bir ek geldiğinde araya “ı, i, u, ü” yardımcı sesleri girer. (a, e, o, ö yardımcı ses olamaz)

silgi + i → silgiyi
sıra + ı → sırayı
gitme + ecek → gitmeyecek
altı + ar → altışar
anne+ i → annesi
evdeki + den → evdekinden (zamir n’si de denilmektedir.)
bil + yor → biliyor

DİKKAT: bekle + yor → Bekliyor = Burada “i” yardımcı ses değildir. “e” sesi “i”ye dönüşerek ünlü daralmasına uğramıştır.

NOT: Akademik kaynaklarda Türkçede kullanılan yardımcı seslerin, –y– ve –n– ünsüz-leri ile –ı-, –i-, –u-, –ü– ünlüleri olduğu ” s ve ş” harflerinin kaynaştırma harfi olamayacağı, çünkü bu harflerin eklere dahil oldukları (örneğin: altışar), ayrıca “-nın” tamlayan (ilgi hali) ekinin başındaki “n” sesinin de yine bu eke dahil olduğu bu yüzden kaynaştırma harfi olamayacağı savunulmaktadır. Bu konuyla ilgili “Ders Kitaplarındaki Yardımcı Seslerle İlgili Bilgi Yanlışları” adlı makaleyi inceleyebilirsiniz.